Waakzaamheid bij wandelen door oude sneeuwvelden na koude mei

Hoewel de winter van 2024/25 in de Alpen opvallend weinig sneeuw heeft gebracht, vormen zogenoemde Altschneefelder – oude, hardbevroren sneeuwvelden – ook dit voorjaar weer een reëel gevaar voor wandelaars, mede door de koude mei. De Oostenrijkse Alpenvereniging maar ook de Franse bergredding waarschuwen specifiek na de recente sneeuwval afgelopen maand: op hoogte (vanaf 2000 meter) ligt er weer verse sneeuw op veel bergpaden, maar het zijn juist de oude, harde sneeuwvelden die voor ernstige ongelukken kunnen zorgen.

Wat zijn Altschneefelder?

Altschneefelder ontstaan wanneer sneeuw de hele winter blijft liggen, langzaam samendrukt en in het voorjaar weer bevriest. Dit gebeurt vooral op noord- en oosthellingen en in oude lawinekegels, waar de sneeuw langer intact blijft. Als de sneeuw overdag smelt en ’s nachts weer bevriest, vormt zich een keiharde en laag. Dit type sneeuwveld kan tot ver in de zomer blijven liggen, in schaduwrijke gebieden zelfs het hele jaar.

Waarom zijn ze zo gevaarlijk?

De grootste valkuil is onderschatting. Altschneefelder kunnen er onschuldig uitzien, maar zijn vaak steil, keihard en verraderlijk glad. Een uitglijder kan op een weinig steile al fataal zijn. Zodra je gaat glijden, is stoppen zonder pickel vaak onmogelijk. Wie zonder voorbereiding probeert over een sneeuwveld te lopen, riskeert dus een zware of zelfs dodelijke val.

Hoe ga je er veilig mee om?

Uitrusting is essentieel. Zorg voor:

• Stevige bergwandelschoenen met een harde zool (waarmee je traptreden kunt maken in de sneeuw)
• Spikes of beter nog stijgijzers voor extra grip op harde sneeuw
• Wandelstokken voor balans
• Een pickel
• Volledige kleding en handschoenen voor bescherming bij een val

Techniek telt ook mee. Bij het oversteken van een sneeuwveld:

• Houd je lichaam rechtop, heupen iets naar binnen gericht
• Houd je zwaartepunt boven de bergzijde van je voeten
• Gebruik wandelstokken, maar vertrouw er niet blind op
• Loop alleen over het sneeuwveld als de bovenste laag (minstens 10 cm) is opgewarmd en zachter is geworden

Wat als het misgaat?

Ondanks alle voorzorgsmaatregelen kan een val gebeuren. In dat geval is snel handelen cruciaal. Wie begint te glijden, moet zich direct op de buik werpen en proberen te remmen met armen en benen – alsof je een push-up doet. Elke seconde telt.

Goede voorbereiding is het halve werk Al voor vertrek begint de veiligheid. Check:

• De actuele sneeuwsituatie via webcams of platforms
• De ligging van je route: noordhellingen en hoger gelegen paden zijn risicovoller
• Het weerbericht – met name nachtvorst kan sneeuwvelden extra verraderlijk maken
• Met kinderen? Wees extra voorzichtig. Alleen op lichte hellingen met een zachte, obstakelvrije uitloop zijn sneeuwvelden geschikt om op te spelen.

Tot slot

Laat je niet verrassen door een onschuldig ogend sneeuwveld. Zeker in het voorjaar en de vroege zomer kunnen deze plekken verraderlijk gevaarlijk zijn. Met de juiste voorbereiding, uitrusting en kennis kun je veilig genieten van je bergtocht – ook als er nog sneeuw ligt.