Hittegolf brengt watervoorziening berghutten Franse Alpen in gevaar

De hittegolf van juni heeft flinke sporen nagelaten in de Franse Noordelijke Alpen. De sneeuw is uitzonderlijk vroeg verdwenen, met directe gevolgen voor gletsjers die het al zwaar hebben én voor berghutten die afhankelijk zijn van smeltwater. “Alles is uitgedroogd,” zegt Noémie Dagan tegen het Franse informatiekanaal AFP. Zij is huttenwaard van de Refuge de la Selle, op 2.673 meter hoogte aan de noordkant van het Écrinsmassief. Haar hut met zestig slaapplaatsen wordt normaal gesproken bevoorraad met smeltwater uit een nabijgelegen sneeuwveld. Maar door de ongebruikelijke hitte ziet het er nu al uit “zoals het normaal eind juli of begin augustus zou zijn, we lopen bijna een maand voor op de sneeuwsmelt.” De hut beschikt niet over een watertank en is afhankelijk van directe toevoer. Als het water uitblijft, moet de hut sluiten, zoals al gebeurde in augustus 2023.

Tijdelijke oplossingen, structurele zorgen

Voor dit seizoen hoopt Dagan het te redden met twee alternatieve waterpunten, waaronder een noodvoorziening: een kilometerlange plastic slang brengt water van een gletsjer in de buurt van de Pic de la Grave naar de hut. De aanleg vergde een forse fysieke inspanning. Maar ook deze noodoplossing is kwetsbaar. Steeds hevigere onweersbuien spoelen het gesteente weg en kunnen de toevoer beschadigen. De Société des touristes du Dauphiné, eigenaar van de hut, onderzoekt duurzamere oplossingen, maar heeft beperkte middelen.

Eerste getuigen klimaatverandering

Dagan werkt al vijftien jaar in de bergen en ziet het landschap voor haar ogen veranderen. “De gletsjers en de hoge bergen zijn aan het veranderen. Wij zijn eigenlijk een soort wachters die als eersten de gevolgen van klimaatverandering merken.”

Neem eigen water mee

Ook in de Noordalpen, in de Bauges, zijn er problemen: de hut Cruex de Lachat laat weten dat er genoeg water is voor gasten die blijven overnachten, maar dagjesmensen wordt gevraagd zelf water mee te nemen, omdat ze daar hun flessen niet kunnen bijvullen.

Problemen nemen toe

Tot voor kort dacht niemand aan waterschaarste in de bergen. Nog niet zo lang geleden stroomde het water de hele zomer gewoon naar beneden, Inmiddels komen waterproblemen in steeds meer hutten voor. Eeuwenoude sneeuwvelden verdwijnen ’s zomers, neerslag wordt zeldzamer en gletsjers verliezen niet alleen massa, maar veranderen ook van vorm. Daardoor raakt de natuurlijke aanvoer van water verstoord.

Opwarming twee keer zo snel

Wetenschappers waarschuwen dat de opwarming in de Alpen bijna twee keer zo snel verloopt als het wereldwijde gemiddelde. Volgens huidige voorspellingen zullen er in Frankrijk rond het jaar 2100 nog nauwelijks gletsjers over zijn.