Zomerhitte teistert Alpengletsjers, langzaam kleine afkoeling

Het is zweten in de Alpen. Niet alleen voor de mensen maar ook voor de gletsjers die het flink te verduren hebben en nog gaan krijgen. Geen wonder bij nulgradenniveaus van boven de 5000 meter waardoor het op geen enkele gletsjer meer vriest. Intussen is het voor vakantiegangers zo slecht nog niet, al is het oppassen voor onweer.

5211 meter

Rogier zei het al, de extreem hoge nulgradengrens waardoor het dooit tot op de top van de Mont Blanc. Zaterdag ging in Zwitserland het junirecord eraan met 5211 meter boven Payerne en ook gisteren lag de nulgradengrens boven het niveau van de hoogste bergtoppen. Een weerballon bij Innsbruck kwam pas op 5131 meter hoogte in de vorst terecht. Op 2000 meter werd het afgelopen weekend lokaal 25 graden. Indrukwekkende waarden, vooral omdat het pas juni is.

Hitte houdt aan, maar buien zijn mogelijk

Het heeft te maken met hogedruk die grote delen van Europa in de greep heeft en het feit dat de Alpen aan de rand van een Zuid-Europees hittebastion liggen. De afgelopen dagen is dat uitgebreid in het nieuws geweest. Deze week trekt de Spaanse hitte naar het noorden en kan het kwik nog een paar graden stijgen. Het hoogtepunt verwacht ik woensdag. In de tussentijd is het - in tegenstelling tot de Benelux - niet erg stabiel. De atmosfeer in de Alpen kan de hitte niet verdragen wat dagelijks leidt tot felle onweersbuien, zij het dat ze lokaal vallen en er dus ook plaatsen zijn die droog blijven. De kans op droog weer is het grootst in de oostelijke helft van Oostenrijk, waar de hogedruk het langst invloed houdt. Dit alles betekent dat de gletsjers weer veel ijs zullen verliezen. Vorige week meldde de Zwitserse glacioloog Matthias Huss dat de tong van de Rhônegletsjer in 10 dagen tijd 1 meter aan ijsdikte had verloren. Dat gaat deze week wellicht nog eens gebeuren.

Iets frisser

Vanaf donderdag koelt het vanuit het noordwesten een paar graden af wat gepaard gaat met onweersbuien die meer georganiseerd zullen zijn. Ook daarna kan er dagelijks een onweersbui vallen bij temperaturen die op een aangenaam niveau liggen, in de dalen nog steeds zo tussen de 25 en 30 graden. Temperaturen onder normaal hoeven we nog niet te verwachten. Pas vanaf zondag komt er een oceaanstoring dichterbij, de eerste in vele weken, die het zomerroer misschien omgooit met duidelijk koeler en wisselvalliger weer.

Intussen op de Middellandse Zee

Door de hitte van de laatste twee maanden is het water in het westen van de Middellandse Zee zo’n 5 graden warmer dan het langjarig gemiddelde. Ook dat is extreem en belooft wat voor de herfst. Warm zeewater is een voedingsbodem voor zware buien als de eerste koude lucht over het water waait. Als zich dan depressies ontwikkelen boven Zuid-Europa neemt de kans op zware regens flink toe in de Alpen. Ik zeg niet dát het gebeurt, maar als de puzzelstukjes in september/oktober goed vallen kan het goed misgaan.